Tbc-test van twee uur
Mycobacterium tuberculosis
Nieuwe test duurt maar twee uur
Een nieuw analyseapparaat van het bedrijf Cepheid Systems kan tuberculose veel sneller vinden. De machine kan vier monsters in twee uur analyseren. De wachttijd in Afrika, waar tuberculose vaak voorkomt, duurt vaak twee maanden, en dan is het meestal al te laat omdat te tbc dan al verder verspeid is.
Over tuberculose
Verspreiding
80% van de besmettingen komt voor in de met rood aangegeven landen
Hoewel tuberculose het vaakst voorkomt in derdewereldlanden, is ongeveer 1/3 van de wereldbevolking ermee besmet zonder er echt ziek van te zijn.
In Nederland worden er nog steeds 1000 tbc-patiënten per jaar gevonden en hiervan ongeveer de helft in grote steden, en in België werden er zelfs 1.114 patiënten gevonden in 2005, waarvan 51% niet oorspronkelijk Belgen waren.
Effecten
Tuberculose tast vooral de longen aan. In onze Westelijke streken vormt longtuberculose 60% van alle gevallen. In Azië word er dan weer meer tbc gevonden in andere organen, zoals de lymfeklieren.
De meest frequente symptomen zijn een chronische hoest waarbij je soms ook bloed kan ophoesten, nachtzweten, plots gewichtsverlies en pijn in de borstkas.
Bestrijding
Tbc word vooral bestreden met antibiotica, waarvan de meest gebruikte Isoniazide, Rifampicine, Pyrazinamide en Ethambutol. Deze behandeling heeft een minimale duur van 6 maanden en kan verschillende bijwerkingen hebben. Het vind meestal thuis plaats, maar soms worden patiënten opgenomen in een ziekenhuis of sanatorium.
Als deze medicijnen niet goed werken, wordt er tweedelijnsmedicatie toegepast. Er zijn zes hoofdgroepen; aminoglycosiden, polypeptiden, fluorquinolonen, thioamides, cycloserine en PAS.
Niet iedereen die besmet word, word ziek. Om actieve tuberculose te voorkomen kan een persoon die alleen besmet is preventief medicijnen gaan nemen. Meestal zijn dat INH-tabletten die je 6 maanden lang moet slikken of een combinatie van INH en Rifampicine met een periode van 3 maanden. Mensen die een verzwakt immuunsysteem hebben zoals aids- en kankerpatiënten lopen meer risico op actieve tbc na besmetting met de bacterie.
Er word wereldwijd steeds vaker de DOTS strategie (Directly Observed Therapy Short course) toegepast als behandeling. Hierbij word ook de medicatie toegediend onder toezicht. Andere elementen van DOTS zijn een overheid die actief meewerkt bij het bestrijdingsprogramma, goed microscopisch onderzoek van sputum (ZN-kleuring), kwalitatief goede geneesmiddelen en registratie van gegevens tijdens de behandeling.
Verouderde behandelingen
Vroeger veroorzaakte men opzettelijk pneumothorax, waardoor ze de long rust wilde geven in de hoop dat de patiënt sneller beter kon worden. Een andere techniek is het maken van een pneumoperitoneum. Er wordt lucht in de buikholte gebracht, waardoor het diafragma naar boven wordt geduwd, en de long minder ruimte geeft. De lucht moest regelmatig bijgevuld worden. Een andere manier om de longen minder ruimte en dus 'rust' te geven was het kneuzen of doorsnijden van de linker of rechter nervu phrenicus, waardoor het diafragma gedeeltelijk verlamd werd. Nog een alternatief was het inspuiten van fenol bij de n. phrenicus. In de jaren 1940 werden pingpongballen, vet of paraffine in de borstkas gestopt zodat de longen werden samengeperst. Thoracoplastiek was een veel meer risicovolle ingreep, waarbij de bovenste ribben werden verwijderd.
Bronnen; Maandbla 'Wetenschap in beeld', Wikipedia